دو راهکار مهم برای نجات بازار آهن

در جدیدترین خبرها از بازار آهن آمده است که حدود 1500 فعال بازار، سرمایه‌های خود را از بازار این خارج کرده‌اند. اگرچه این اتفاق به علت کاهش بیش‌ازحد قیمت و تقاضا قابل پیش‌بینی بود اما به نظر فعالان بازار این مسئله کمی زود اتفاق افتاد. به گفته فعالان بازار، مقصد نهایی سرمایه‌های این تعداد کسبه (که هرروز به تعداد آن‌ها افزوده می‌شود) می‌تواند وارد سه مسیر بانک، بازارهای موازی و بازار تولید (مصالح دیگر) شود. به اعتقاد کارشناسان، اگر مقصد نهایی این سرمایه‌ها بانک‌ها باشند ما با عقب گردی جدی در این صنعت روبه‌رو خواهیم بود زیرا وضعیت کنونی بازار این که شامل تولید، توزیع و عرضه است ثمره تلاش (در طی سال‌های متمادی) این بخش و تولیدکنندگان خصوصی است. این عده ضعیف‌ترین مکان‌های ورود سرمایه‌های بازار آهن  را در بازارهای موازی و تولید می‌دانند و در این مورد معتقدند بازارهای موازی (مانند بورس، مسکن، ساخت‌وساز و...) وضعیت ناگوار همانند بخش فلزات دارد و نمی‌تواند مقصد ارزنده‌ای (از بابت سرمایه‌گذاری) محسوب شود.

نگرانی از گود برج میلاد

در مورد بازار تولید نیز باید گفت، ازآنجاکه تدابیر و راهکارها برای عرضه و صادرات تولیدات داخل کشور هنوز به نتیجه نرسیده، این بخش نمی‌تواند مقصد خوبی باشد. به‌هرحال خروج کسبه از بازار را می‌توان ناشی از عملکرد نامناسب بانک‌ها (در پرداخت نرخ سود بانکی و عدم اعطای وام‌های کم‌بهره) و برخی تصمیمات نادرست دانست که نتوانست با ایجاد بازار هدف در داخل و خارج از وضعیت کنونی بازار این جلوگیری کند.

قیمت آهن‌آلات در بازار کشور در نیمه اول شهریور

اخبار بازار آهن در این روزها حاکی از افزایش قیمت‌ها است. در حال حاضر شاهد رشد قیمت بی‌سابقه‌ای در بازار این هستم که باعث تغیری بزرگ در بازار شده است. گویا این رشد قیمت‌ها دامن‌گیر همهٔ محصولات آهنی شده و باعث شده تا تمایل مشتریان نسبت به خرید بیشتر شود؛ زیرا قیمت‌ها در دقیقه تغیر پیدا می‌کنند و هر ساعت بیشتر می‌شوند. نکته مثبتی که در افزایش قیمت‌ها وجود دارد، خارج شدن بازار از حالت سکون است. بعد از مدت‌ها سکوت و بی‌تحرکی بازار، در روزهای اخیر شاهد جنب‌وجوش فروانی برای خرید فروش و دریافت استعلام قیمت و دادن قیمت‌ها رقابتی در بازار هستیم.

علت افزایش قیمت آهن آلات

لازم به ذکر است که قیمت آهن آلات و محصولات فولادی در بورس و به‌صورت مزایده‌ای اعلام می‌شود، تمام افزایش قیمت‌ها و قیمت‌های اعلامی نیز در چارچوب بورس صورت می‌گیرد. ازآنجایی‌که این دسته از محصولات آهنی به نرخ‌های بالاتری در بورس خریداری و در همان‌جا هم عرضه می‌شوند، افزایش قیمت رخ می‌دهد که کنترل و مهار کردن آن از سمت دولت بسیار مشکل خواهد بود. از دیگر علت‌های افزایش قیمت در بازار آهن می‌توان به کاهش واردات اشاره کرد. بدین منظور که به دلیل کاهش پیدا کردن واردات محصولات آهنی به کشور، افزایش قیمت رخ می‌دهد. دلیل کاهش واردات نیز هزینه‌های تمام‌شده آن است که بسیار بیشتر از هزینه‌های تولید در کشور تمام می‌شود. گفتنی است که واردات این از قیمت‌های جهانی آهن آلات نیز تأثیر می‌گیرد و باقیمت بالایی در بازار ما عرضه می‌شود. مشکلات حمل‌ونقل و ترافیک دریایی از دیگر عوامل کاهش واردات این در کشور است.

تیرآهن

همان‌طور که در ابتدای گزارش آمده وضعیت تقاضا و قیمت فلزات نسبت به ماه قبل با نوعی رکود و افزایش قیمت مواجه است. در حال حاضر قیمت بسیاری از تولیدات تیرآهن با اندکی افزایش قیمت روبه‌رو شده است در برخی از شماره‌های تیرآهن این افزایش قیمت بیش از 15 هزار تومان است. در مورد تیرآهن‌های وارداتی نیز می‌توان گفت تمام این فلزات با افت قیمت روبه‌رو شده‌اند که به گفته کسبه بازار این مورد به دلیل کاهش قیمت جهانی فلزات است.
به‌هرحال از آنجایی که پروژه‌های عمرانی از وضعیت خوبی برخوردار نیستند بسیاری از کسبه مجبور به تغییر فعالیت شده‌اند.
اما آیا طرح‌های نیمه‌تمام می‌توانند در افزایش دادوستد فلزات مؤثر باشند؟ یوسفی یکی از کارشناسان بازار این در پاسخ به این سؤال می‌گوید: در مورد طرح‌های نیمه‌تمام باید گفت که این طرح‌ها تأثیر چندانی بر بازار این نمی‌گذارد چراکه مصرف عمده آن‌ها انجام‌شده است، برای مثال اگر بخواهیم پروژه مسکن مهر را در نظر بگیریم مشاهده می‌کنیم که 70 تا 80 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و مصالحی که مربوط به صنف این فروشان بوده مصرف‌شده است و این پروژه‌ها هم‌اینک منتظر انشعاب و خدمات هستند. در حال حاضر قیمت تیرآهن نمره 12 کارخانه اصفهان حدود 411 هزار تومان، تیرآهن 20 ذوب آهن حدود 800 هزار تومان، تیرآهن 30 هم کارخانه حدود حدود 1میلیون و 485 در کف بازار تهران به فروش می‌رسد.. البته باید رد نظر داشته باشید تیر آهن های چینی و ترک نسبت به دوب آهن  به دو دلیل وزن سنگین تر وآلیاژ بهتر گران تر است.

جدول (1)، مشخصات تیرآهن- شاخه 12 متری

میلگرد

یکی از دلایل کاهش قیمت فولاد در بازار، کاهش قیمت‌های جهانی است که گفته می‌شود بیشترین تأثیر را در بازار صادرات چین به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد جهان گذاشته و صدور مرتب مازاد تولید این کشور قیمت‌ها را در بازار کاهش داده است. علاوه بر کاهش قیمت جهانی فولاد کاهش ساخت‌وساز نیز در کشور بر بازار این محصول تأثیر گذاشته است. فصل ساخت‌وساز در کشور بیشتر در بهار و تابستان است و فصل پاییز و زمستان زمان تکمیل ساختمان محسوب می‌شود. اگر برنامه‌های دولت برای طرح‌های عمرانی اعلام و نشان از دوره رونق ظاهر شود می‌توان امیدوار بود که در سه‌ماهه آخر سال بازار تکان بخورد چراکه واحدهای این فروش از بهمن و اسفند اقدام به خرید آهن و عرضه در بهار می‌کنند. در حال حاضر بین فولادی‌ها، تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان میلگرد بدترین شرایط رادارند. افت مداوم قیمت‌ها در چند ماه اخیر بسیاری از تولیدکنندگان را ناامید کرده و آن‌ها نیز همانند کسبه و تولیدکنندگان دیگر تصمیم به خروج از بازار فولاد دارند. اگرچه از ابتدای مرداد 96 در رابطه باقیمت میلگرد می‌توان اعلام کرد نسبت به قیمت ماه پیش با افزایش 10 الی 20 تومانی روبرو شده است.
طبق جدول زیر، تمام قیمت‌ها در نیمه اول مرداد نسبت به ماه پیش با افزایش 10 تا 150 تومان در هر کیلو میلگرد روبه‌رو شده است. بیشتر کاهش قیمت در این نوع فلزات نیز مربوط به میلگردهای وارداتی است. به نظر بسیاری از کسبه، کشورهای صادرکننده با کاهش قیمت‌ها تصمیم به افزایش صادرات خوددارند. متقاضیان نیز فارغ از بررسی کیفیت فلزات، به دلیل قیمت پایین فلزات وارداتی اقدام به خرید این محصولات می‌کنند. در حال حاضر قیمت هر کیلو از انواع میلگرد 6.5 از 2هزار و 600 تومان و قیمت هر کیلو از انواع میلگرد 16از 2هزار و 285 تومان است. شایان‌ذکر است این قیمت‌ها مربوط به قیمت کارخانه است.

جدول (2)، مشخصات انواع میلگرد

ورق

به گفته یکی از فعالان بازار آهن، تأثیر کاهش قیمت‌ها برای فروشندگان و واسطه گران بسیار کمتر از تولیدکنندگان است؛ زیرا فروشندگان به سود کمتر بسنده می‌کنند درحالی‌که تولیدکنندگان از سرمایه خود (به دلیل کاهش تقاضا و بازگشت سرمایه) چشم‌پوشی می‌کنند. وی در این مورد می‌گوید: کاهش کسبه‌ها در بازار این دو اتفاق بزرگ را در بازار فلزات رقم می‌زند یکی از این اتفاق‌ها کاهش دلالی و واسطه‌گری و دومی افزایش کسبه بدون مجوز است.
وی در مورد اتفاق اول گفت: کاهش کسبه‌های مجاز باعث غیر مشخص شدن قیمت‌ها در کل بازار نیز می‌شود است و در مورد گزینه دوم باید گفت، برخی از همین کسبه‌ها با تعطیلی فروشگاه خود وارد بازار فلزات شده (به دلیل بسته شدن فروشگاه هزینه‌های کسبه‌ها به‌شدت کاهش‌یافته و سرپایی اقدام به خریدوفروش و اختلال در بازار می‌کنند البته بیشتر این اشخاص فاکتور نیز ارائه نمی‌دهند) و با دلالی قیمت‌ها را افزایش یا کاهش می‌دهند.
در حال حاضر قیمت هر کیلو ورق سیاه 2فولاد مبارکه حدود 2 هزار و 820، ورق 5 میل فولاد مبارک 2 هزار و 650 و هر کیلو ورق سیاه 30 اکسین حدود 2 هزار و 420 تومان است. به گفته کارشناسان به دلیل صعود ورق تولید چین در ماه‌های آینده ورق در بازار فلزات با افزایش اندکی قیمت روبه‌رو خواهد شد.

جدول (3)، مشخصات ورق سیاه

ثبات در بازار نبشی

قیمت انواع نبشی‌های تولید داخل باوجود کاهش مشتری و تغییر، همچنان مسیر خود را ادامه می‌دهند. در حال حاضر هر کیلو از نبشی باضخامت 3 حدود 2 هزار و 300تومان، هر کیلو از نبشی باضخامت 4 حدود2 هزار و 300تومان، قیمت هر کیلو از نبشی باضخامت 10 حدود 2 و 300تومان است. به نظر می‌رسد انواع نبشی‌ها و ناودانی‌ها از کمترین کاهش قیمت‌ها برخوردار باشند. قابل ذکر است که نبشی یکی از مهمترین پروفیل‌های ساختمانی است که به صورت مرکب و منفرد در ساختمان‌ها به کار می‌رود استفاده از این فلز در ساختمان و سازه‌های فلزی ضروری است نبشی به ابعاد 50 تا 150 میلیمتر جهت اتصالات پل‌ها به ستون‌ها و یا تیرآهن‌ها به بیم‌های باربر و اتصالات ستون‌ها به صفحات در فندانسیون همچنین برای ساختن ستون و خرپا به کار می‌رود. نبشی‌ها به 2 صورت تولید می‌شوند: نبشی پرسی (ابتدا به صورت یک تکه ورق با طول 6 متر بوده که از وسط عرض ورق، خم شده و به شکل نبشی در می‌آید) نبشی فابریک (از همان اول پروسه تولید، به شکل نبشی، از خط تولید خارج می‌شود) قیمت انواع نبشی فابریک گران‌تر است.

جدول (4)، مشخصات انواع نبشی

ناودانی

قیمت انواع ناودانی نیز نسبت به سایر فلزات با کاهش کمتری روبه‌رو شده است. در حال حاضر قیمت هر کیلو ناودانی شماره 8 حدود 2 هزار و 2900، شماره 16 حدود 2 هزار و 290 و هر کیلو ناودانی شماره 20 حدود 2 هزار و 580 تومان است.

جدول (5)، مشخصات انواع ناودانی

پروفیل

قیمت انواع پروفیل نیز نسبت به ماه قبل اندکی افزایش قیمت داشته است. در حال حاضر قیمت هر کیلو قوطی 20x10 حد ود 2 هزار و 850 تومان، هر کیلو قوطی 30x10 حدود 2 هزار و 850 تومان و هر کیلو هر کیلو قوطی 30x60 حدود 2 هزار و 750 تومان است.

 جدول (6)، مشخصات انواع پروفیل

به هر حال بازار آهن با چالش‌های زیادی روبرو شده به گفته کارشناسان این شرایط فقط در دو صورت متوقف می‌شود:
راه حل اول، اینکه صادرات را افزایش دهیم. بصورتی که اگر قیمت‌ها در خارج روند صعودی را پیش بگیرد و یا نرخ ارز بالا برود، در این شرایط کارخانه‌ها دیگر موجودی قابل توجهی برای عرضه با بازار نخواهند داشت.
راه دوم این است که یکسری برنامه‌های عمرانی اشتغال ایجاد کنیم. به این معنی است که تقاضای داخلی را بالا ببریم.
در هر دوحالت گفته شده به دلیل موجودی بالای انبارها، نباید فراموش کرد که یک رقیب جدی در قیمت‌های جدید هستند که جانشینی این موجودی باید باقیمت‌های جدید صورت بگیرد، در نتیجه این کاهش قیمت بیشتر از 50 تا 70 تومان در هر کیلو نیست. اگر بیشتر از آن باشد، یعنی فروشنده در کل باخته است؛ و فقط کالایش را فروخته و باید مالیاتش را بدهد؛ اما به دلیل اینکه قیمت‌ها 30 درصد بالا رفته، باید یک کالای جدید را با همان سرمایه قبلی اما 30 درصد بالاتر بخرد، یعنی با همان مقدار سرمایه و سود، مقدار کالای کمتری دریافت کند، به همین دلیل است که فروشندگان در این شرایط محتاط‌تر عمل می‌کنند.