بحث تقلبی بودن کولرهای گازی عمدتا در رابطه با داشتن اینورتر و اصل نبودن برند است. در دو سال اخیر افزایش شدید قیمت کولرهای گازی باعث بالا رفتن انگیزه بسیاری از هم میهنان برای خرید از مبادی غیررسمی از قبیل نقاط مرزی همچون بانه شده که قطعا می تواند ریسک هایی به همراه داشته باشد. هر چند که بحث کولرهای گازی تقلبی محدود به بازارهای غیر رسمی نیست. در این مقاله به بررسی انواع شیوه های تقلب در عرضه کولر گازی می پردازیم و راه های تشخیص کولر اصل از تقلبی را مرور می کنیم. با کافه ساختمان همراه شوید.
نابسامانی های موجود در بازار سرمایشی و گرمایشی و حضور سوداگران در این بازار باعث شده تا ادعاهای زیادی پیرامون اصل بودن برند یا داشتن ویژگیهایی مانند اینورتر توسط فروشندگان غیرمجاز مطرح شود که واقعی نبوده و موجب زیان مالی و ناخشنودی خریداران می شود. بویژه افزایش شدید قیمت ها در دو سال گذشته باعث شده تا کف قیمت خرید کولر گازی از یک تا دو میلیون تومن در سالهای گدشته به بیش از 9 میلیون تومان (!) در خرداد سال 99 (زمان به روز رسانی این مقاله) برسد.
دلیل اصلی گرانی تجهیزات سرمایشی در سال های اخیر افزایش و به بیان دقیق تر پرواز قیمت ارز است که باعث افزایش اختلاف قیمت کولرهای ساخت برندهای خوش نام و سرشناس با برندهای گمنام شده و این کار از یک طرف، سودجویان را به انواع روش های قاچاق و خلاف از قبیل تعویض برچسب با برچسب های برندهای معروف و یا حک لیزری اطلاعات غلط روی بسته بندی و حتی بدنه قسمت های مختلف دستگاه تشویق نموده و از سوی دیگر انگیزه ای شده برای خرید از مبادی غیر رسمی همچون بانه.
مشکل تقلبی بودن کولر گازی صرفا مربوط به مبادی غیررسمی نیست و افرادی به صورت حرفه ای اقدام به واردات و فروش کولرهای گازی غیر اصل در شهرها و روستاهای مختلف کشور می کنند. با توجه به این نکات، لازم است تا خریداران تا حدی اطلاعات فنی خود را بهبود بخشند تا بتوانند ادعای فروشندگان غیررسمی را ارزیابی کرده و از پرداخت مبالغ گزاف بابت خرید کولرهای غیراصل جلوگیری نموده و متحمل هزینه های سنگین ثانویه از قبیل مصرف برق بالا و یا خرابی زودهنگام قطعات دستگاه نشوند.
به طور کلی کلاهبرداری در فروش کولرهای گازی به دو شکل است:
- ادعای اینورتر دار بودن کولر
- اصل نبودن کولر (برند اسمی با تولید کننده متفاوت است)
یکی از مهمترین کلاهبرداری هایی که در بازار صورت می گیرد ادعای اینورتردار بودن کولرهای گازی است. بنابراین در آغاز باید ببینیم کدام کولرها اینورتر دارند و دوم اینکه کولرهای گازی اینورتر چه مشخصه هایی دارند.
کدام کولر گازی اینورتر دارد؟
اینکه کولر گازی که خریداری می کنید دارای فن آوری اینورتر باشد بسیار مهم است چرا که کولرهایی که به این فن آوری مجهز هستند مصرف برق بسیار پایین تری دارند. در واقع کولرهای گازی اینورتر، نسل سوم دستگاههای کولرهای گازی به شمار می روند که نه تنها مزیت های بسیاری را با خود به همراه آورده بلکه در سالهای اخیر پیشرفت های چشمگیری در فن آوری اینورتر رخ داده که در نتیجه آن بازه گسترده ای از انتخاب ها را برای مشتریان پدید آورده است. از جمله این پیشرفت ها می توان به فن آوری دوال اینورتر یا اینورتر جفت که به اینورتر دوقلو نیز شناخته می شود اشاره نمود که مزیت های بسیاری همچون کیفیت تهویه، مصرف پایینتر و سر صدای کمتر ایجاد نموده است.
به هر روی، خرید این فن آوری های نوین دردسرهای خاص خود را دارد و بویژه به دلیل قیمت بالا در بسیاری از موارد مردم برای کاهشی هر چند اندک از بار مالی خرید و بدون داشتن آگاهی کامل به فروشندگان غیر رسمی مراجعه کرده و صرفا به دلیل ارایه قیمت پایینتر توسط آنان از همین فروشندگان خرید می کنند. بویژه اینکه در چند سال اخیر بسیاری از مردم از درگاههای غیررسمی واردات کالا در کشور مانند بانه و یا مبادی غیر رسمی در جنوب کشور اقدام به خرید می کنند. در چنین مواردی صرف ادعای فروشنده در مورد اینکه فلان برند کولر گازی دارای اینورتر است قابل اتکا نمی باشد.
به طور معمول در خریدهایی که مستقیما توسط مصرف کننده از مبادی غیررسمی انجام می شود مشکل اینورتر بسیار رایج است به ویژه در مورد کولرهای اوجنرال. به این معنا که کولر فاقد اینورتر بوده ولی بعضی از فروشنده ها با طرح ادعای اینورتر دستگاه را به فروش می رسانند.
با توجه به شهرت بازار بانه و در دسترس بودن آن به مراکز جمعیتی و شهرهای بزرگ مرکز و جنوب غرب و اینکه سفر به بانه به عنوان بخشی از یک سفر توریستی نزد هم میهنان رایج است به عنوان یک قاعده کلی در خرید از فروشگاههای بانه دانستن چهار نکته زیر در تشخیص کولر گازی دارای اینورتر می تواند سودمند باشد:
- زمان خرید: تا دو سه سال پیش به هیچ عنوان کولرهای اوجنرال (O'General) عرضه شده در بازار بانه دارای اینورتر نبودند. بنابراین اگر خرید خود را در آن زمان انجام داده اید سریعا به برچسب فنی آن مراجعه و طبق مواردی که در ادامه این مقاله گفته شده آن را بررسی نمایید. اگر هم قصد خرید از بازار بانه را دارید حتما با اطلاعات موجود روی برچسب فنی (ادامه این مقاله) آشنا شوید.
- حروف و علامت های قلابی: در کولرهای گازی اوجنرال بانه ای بعضا برچسب ها یا نام هایی مانند ZH و یا KIT به چشم می خورد که تقلبی هستند.
- ظرفیت سرمایشی: در مورد کولر ال جی (LG) چه دارای اینورتر و چه بدون آن در اندازۀ 30 هزار در سالهای پیش هیچ مدلی از این برند در بازار بانه موجود نبود. در مورد شرایط امروز چنانچه در بازار بانه با کولرهای ال جی مواجه شدید حتما از طریق روش های فنی قابل اعتماد مانند برچسب فنی و یا مشاوره گرفتن از افراد فنی اقدام به خرید نمایید. البته برچسب فنی خود به اندازه کافی گویا می باشد به شرطی که بتوانید اطلاعات آن را به خوبی بفهمید.
- نام های تجاری برندها: هر یک از برندها نام های تجاری مختص خودشان دارند که دستگاههای تولیدی خود را با آن نام معرفی می کنند و در بازار نیز بین اهل فن به همان نام شناخته شده است. مثلا Inverter V نام تجاری کولرهای LG است که بعضا این نام را روی بدنه کندانسور (تصویر 1) و یا روی پنل (تصویر 2) کولرهای اوجنرال به صورت زیر حک می کنند. یا عبارت Smart Inverter که روی کولرهای گازی سامسونگ درج می شود و یک نام تجاری برای این شرکت است ولی افراد غیرحرفه ای کلاهبردار، این عبارت را روی کولرهای بی نام و نشان درج می کنند.
تصویر (1) درج برچسب جعلی Inverter V کولر LG بر روی کندانسور کولر گازی اوجنرال
تصویر (2) درج برچسب جعلی Inverter V کولر LG بر روی پنل کولر گازی اوجنرال
افزایش بهره وری در کولرهای گازی
کولرهای اینورتر چه ویژگیهایی دارند؟
توجه داشته باشید که تمامی کولرهای اینورتر دار دارای مشخصه های زیر هستند:
- دارای برد اینورتر داخل کمپرسور خارجی هستند.
- در سایت اصلی شرکت سازنده موجود هستند.
- از کیفیت ساخت بسیار بالایی برخوردارند (نوع مواد سازنده ی پنل این نوع کولرها بسیار مقاومند).
- به هیچ عنوان عبارت "DC Inverter" بر روی هیچ قسمتی از پنل های اصلی اینورتر دار نوشته نشده است.
دومین روش برای تشخیص کولر گازی اینورتر دار از بدون اینورتر رجوع به برچسب فنی کولر گازی است.
برچسب فنی کولر گازی چیست؟
برچسب فنی یک برگۀ اطلاعاتی است که روی تمامی لوازم الکترونیکی چسبانده شده و اطلاعات فنی درباره دستگاه و نوع کارکرد دستگاه روی آن چاپ شده است. در دو تصویر زیر برچسب های فنی دو عدد کولر گازی کم مصرف یا اینورتر دار (برچسب سمت راست) و کولر گازی معمولی یا بدون اینورتر (برچسب سمت چپ) نمایش داده شده است.
تصویر (2) مقایسه برچسب فنی کولر گازی اینورتر
همانطور که در برچسب با خط قرمز مشخص شده است دو ویژگی فنی بین این دو نوع دستگاه قابل شناسایی و تمایز است:
1) آمپر مصرفی دستگاه: در کولر گازی اینورتر دار آمپر در جلوی گزینه Heating Current برابر با 3.2 آمپر قید شده در حالیکه در دستگاه سمت چپی (بدون اینورتر) روبروی گزینه Standard Input Current عدد 12.1 آمپر نوشته شده که تفاوت کاملا محسوس (حدود 4 برابر!) است.
2) نوع گاز مصرفی: در کولرهای اینورتر، نوع گاز مصرفی R401a است در حالیکه در کولرهای گازی معمولی گاز R22 است. علت تفاوت در کارآیی این دو گاز به نقطه جوشش آنها مربوط است. دمای جوشش گاز مورد استفاده در کولرهای اینورتر (R410a) منهای پنجاه و دو درجه است حال آنکه در کولرهای گازی معمولی این عدد 41- درجه سلسیوس است که بر کارآیی و زمان خنک کنندگی هوا تاثیر شگرفی دارد.
برچسب های جعلی کولر گازی
دومین شکل کلاهبرداری که در بازار کولر گازی صورت می گیرد حذف برچسب سازنده بی نام و نشان در کارگاه های زیرزمینی و جایگزینی آن با نام و نشان شرکت های معتبر است که هم روی جعبه های بسته بندی و هم روی بدنه دستگاه حک می شود. تشخیص این نوع جعل کار ساده ای نیست و لازم است تا اولا خرید از فروشگاه های معتبر انجام شود و یا دست کم از یک فرد خبره برای تشخیص این نوع کلاهبرداری کمک گرفته شود چرا که می تواند خسارت زیادی برای خریدار به بار آورد. از تعویض زودهنگام قطعات تا سوختگی مدارهای الکترونیکی و کارآیی پایین از جمله خسارت هایی است که با خرید این دستگاه های جعلی نصیب خریدار می شود.
جمع بندی: چگونه کولر اصل را تشخیص دهم؟
1) خرید از مراکز مجاز: بهترین و مطمئن ترین راه، خرید از مراکز معتبر می باشد که دارای مجوز از اتحادیه های اصناف هستند، دارای حسن سابقه بوده و امکان خرید از از فروشگاه به طور حضوری نیز وجود دارد. البته با توجه به گسترش بازارهای آنلاین در سالهای اخیر، از این فروشگاهها نیز می توان خرید کرد لیکن باید دارای نماد اعتماد الکترونیک بوده تا از واقعی بودن گردانندگان این سایت ها و ارایۀ خدمات پس از فروش و ضمانت نامه و اصل بودن کالای عرضه شده در وب سایت آنها بتوان اطمینان حاصل کرد. بویژه اینکه اعتبار بدست آمده طی سالهای اخیر توسط برخی از این فروشندگان اینترنتی خود تضمینی بر اصل بودن کالا می باشد.
2) ویژگیهای ظاهری دستگاه: معمولاً شکل کولرهای اینورتر اصلی بسیار شیک بوده و دارای بستهبندی قابلقبولی است. همچنین، برندهای شناخته شده دارای طراحی زیباتر و قطعات بادوام تر هستند حال آنکه دستگاه های بی نام و نشان ارزان قیمت معمولا شکل ظاهری چندان خوبی ندارند. پس فریب نماد یا لوگوی سازنده که روی دستگاه یا جعبه آن قرار دارد را نخورید و حتما با دقت در برچسب فنی و همچنین گرفتن مشاوره از افراد خبره اقدام به خرید کنید.
3) تشخیص از روی برچسب فنی: این روش مهمترین و دقیق ترین روش برای اطمینان یافتن از ویژگیهای دستگاه و اینورتر دار بودن یا نبودن آن و اطمینان از کم مصرف بودن دستگاه است.
4) آشنایی با دستگاه پیش از خرید: با وجود ده ها وب سایت اینترنتی و بویژه سایت شرکت های سازنده، می توان اقدام به بررسی مشخصات دستگاه های مختلف نموده و گزینه های مورد نظر را با توجه به ابعاد محیط محل نصب انتخاب نموده و در تصاویر دستگاه به طور کامل با شکل ظاهری دستگاه و نشانه ها و علایم و نمادهای روی جعبه آن آشنا شد و پس از آن اقدام به خرید نمود. این روش البته دارای درجه اطمینان بالایی نیست چرا احتمال خطا و اشتباه در تشخیص و به یاد آوردن شکل و نشانه های دستگاه وجود دارد. فقط اطلاعات درباره دستگاه ها را از وب سایت های معتبر استخراج نمایید.