به دلیل فراوانی و سازگاری بالا، جلبک ها در سالهای اخیر به طور فزاینده ای در زندگی ما حضور یافته اند. از سوخت های زیستی تا منابع غذایی و این بار به عنوان مصالح معماری! با کافه ساختمان همراه باشید تا به بررسی شاهکار طراحان خوش ذوق آمریکایی بنشینیم.
مصالح ساختمانی نوین: از رآکتور زیستی تا آلومینیوم شفاف
خط عابر پیاده تولید کننده انرژی
جلبک ها در سالهای اخیر به طور فزاینده ای در مفاهیم نوین توسعه ای از قبیل معماری سبز، طراحی شهرهای سبز، دیوارهای سبز، گنبدهای جلبکی تولید غذا و ساخت انواع سازه ها و شهرهای انرژی صفر یا کربن خنثی بکار گرفته شده اند. جیکوب دوئنیاس (Jacob Douenias) و ایثن فرایر (Ethan Frier) دو طراح خوش ذوق آمریکایی با ایده اشیای زنده و پل زدن میان مفاهیم زیستی و زندگی روزمره، معتقدند جلبک ها می توانند به عنوان منبع روشنایی غذا و سوخت بکار گرفته شوند. در مجموعه طراحی شده توسط این دو پژوهشگر با نام اشیای زنده (Living Things) که هم اکنون در موزه هنرهای معاصر مترس فکتوری در شهر پیتسبورگ در ایالت پنسیلوانیای آمریکا قرار دارند، این دو دانش آموخته طراحی صنعتی دانشگاه کارنگی ملون، کاربردهای متنوع سیانوباکتر و جلبک اسپیرولینا را در معرض نمایش همگانی گذاشته اند.
به گفته آنان، دلیل انتخاب جلبک اسپیرولینا رنگ سبز، ویژگی های خاص جذب نور و کیفیت بالای خوراکی آن بود که تنها در یک گلدان شیشه ای حبابی دست ساز پر شده با آب قلیایی توان زیستن داشت. این طراحان سه انگاره متفاوت برای فضاهای داخلی خانه شامل ناهارخوری، نشیمن و همچنین مرکز کنترل این سیستم زیستی ارایه کردند که هر کدام دربردارنده نسخه ای متفاوت از این کشتزارهای کوچک جلبکی نورتاب نصب شده روی دیوارها است.
جیکوب و اتن رابطه ای همزیستی میان ساکنان خانه و جلبک در نظر گرفتند که در آن جلبک می تواند در حباب های شیشه ای، که نقش زیست رآکتور نوری (PhotobioReactor) با کارآیی بالا دارند، رشد کرده و در ازای آن گرما، نور و اکسیژن تولید کرده، از تولید ضایعات بکاهد و همزمان برانگیزاننده رابطه حسی میان انسان و طبیعت باشد.
این سامانه از شبکه ای از لوله ها و سیم های به هم پیوسته تشکیل شده که در یک فضای کابینت ماننده زیر یک میز تعبیه شده اند:
"... هر یک از 9 حباب شیشه ای تامین کننده رشد جلبک ها به طور جداگانه قابل تنظیم هستند. شیرهای نایلونی تولید شده توسط چاپگر سه بعدی، 16 عدد شیرآلات را در مجموعه به کار انداخته و علاوه بر تنظیم آبرسانی به حبابها، اجازه برداشت جلبک اسپیرولینا را پس از آنکه به اندازه کافی رشد کرده و توده زیستی قابل توجهی تولید کرد، فراهم می کند. اجزای تشکیل دهنده این سیستم شامل پمپ ها، لوله کشی ها، دریچه ها، کلیدهای کنترلی از نوع LED، پمپ هوا، اتصالات بخاری ها و فیلترها درون کابینت ها قرار دارند و با هم قلب تپنده این سیستم زنده را تشکیل می دهند.
افزون بر گرما و نور، این محیط های رشد جلبک توان تولید غذا برای ساکنان خانه را هم دارند. جلبک اسپیرولینا قابل تبدیل به پودری با 60 درصد وزنی پروتئین است که همراه با افزودنی های دیگر قابل بسته بندی و عرضه به بازار برای مصارف آب میوه ها و دیگر خوراکی ها است. در راستای جا انداختن فرهنگ استفاده از این نوع خوراکی غیرمعمول، طراحان این سامانه زیستی برنامه کار با سرآشپزها و کافه چی ها را برای ارایه دستور پخت ها و نوشیدنی های الهام گرفته از این نوع جلبک و سپس پذیرایی از مهمانان و بازدیدکنندگان موزه پیتسبورگ با دستپخت های جدید در دستور کار خود قرار داده اند.
حل مسایل پیچیده ای همچون انرژی های جایگزین و امنیت غذایی می تواند با در هم آمیختن زندگی ما با مصالح زیستی و تبدیل مبلمان خانه به اجزای چندکاره ای که هم کارکرد مبلمان دارند و هم تولید انرژی و گرما و سوخت می کنند تحقق یابد. ایده جذابی که امیدوار به تحقق آن در تعداد مکان های بیشتری در آینده هستیم.
