در سال 2016 طراحی و معماری سازه‌ها در سرتاسر جهان با پیشرفتی شگرف همراه شده و شاهد پروژه‌های شگفت‌انگیز بزرگ و کوچک در این سال بودیم. در ادامه به بررسی ده مورد از بهترین ساختمان های جهان که اخبارشان در دنیا پیچیده است می‌پردازیم. در این لیست، دومین آسمان خراش بلند دنیا، نخستین اداره مجلل ساخته شده به وسیله تکنولوژی چاپ سه بعدی، خانه دانشجویی شناور و یک خانه اپرا فوق‌العاده زیبا را شاهد هستیم.
معماری سبز در حیدرآباد هند
بهترین ساختمان های جهان چه ویژگی‌هایی دارند؟
هر کدام از این سازه‌ها با ویژگی‌های منحصربه‌فردشان، گوشه‌ای از لیست بهترین ساختمان های جهان در سال 2016 را به خود اختصاص داده‌اند. در نظر داشته باشید تاکنون همواره ملاک برتری سازه‌ها، ارتفاع و میزان بلندی آنها بوده است، اما بهترین ساختمان های جهان از لحاظ معماری، ارتفاع و دیگر ملاک‌های خلاقانه در ساخت و ساز انتخاب شده‌اند.
One World Trade Center
بدون اغراق جانشین مرکز اصلی تجارت جهانی پروژه‌ای ارزشمند بوده و پیاده‌سازی آن به نظر بسیار مشکل می‌رسد، اما دانشگاه هنر اسکیدمور (Skidmore)، اووینگس (Owings) و میریل (Merrill) هرچه در توان داشتند برای این پروژه صرف کرده و در نتیجه مرکز تجارت جهانی را به صورتی هوشمندانه ساختند. با داشتن 541 متر ارتفاع، مرکز تجارت جهانی به عنوان یکی از بناهای برجسته شهر نیویورک به شمار می‌رود، در حالی که می‌دانیم این شهر مملو از برجهای بزرگ و کوچک است.
طراحی این سازه کریستالی با دیگر آسمان خراش‌های این دوران طلایی معماری همانند ساختمان کرایسلر (Chrysler Building)، کمی شباهت داشته و یک لژ سلطنتی با باله تزیینی و شیشه‌ای در میانه‌های هشت ضلعی، پیش از رسیدن به نوک بنا در آن دیده می‌شود. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که از نقطه نظر طراحی و معماری، احترام این بنا به محیط زیست و در نظر گرفتن ویژگی‌های زیست محیطی توسط آن ستودنی است. طراحی آن به نحوی است که آب باران را ذخیره کرده و بعدها در سیستم سرمایشی و همچنین آبیاری مورد استفاده قرار می‌دهد. از دیگر نکات قابل توجه زیست محیطی یکی از بهترین ساختمان های جهان ، باید به مواد به کار رفته در ساخت و ساز آن اشاره کرد که حدود چهل درصد آنها بازیافتی بوده‌اند. گفتنی است آسانسورهای ساختمان انرژی مورد نیاز خود را از طریق سیستم ترمز احیاکننده مجددا به دست می‌آورند تا به این وسیله نیاز به منبع تولید انرژی کاهش پیدا کند.
Harbin Opera House
شاید آوردن نام خانه اپرای هاربین در لیست بهترین ساختمان های جهان سال 2016 کمی تقلب باشد، چرا که در انتهای سال گذشته میلادی و حین بررسی بهترین ساختمان های جهان در این سال نیز نام آن را ذکر کرده بودیم. در هر صورت این موضوع افتخاری بزرگ برای شرکتی طراحی و معماری بزرگ چینی MAD محسوب می‌شود تا برای چندین بار پروژه‌ای از آن جزو بهترین قرار بگیرد.
برنده بی‌رقیب مسابقه معماری سال 2010، خانه اپرای هاربین، حدود هفتاد و نه هزار متر مربع وسعت داشته و از دو تماشاخانه و تالار فوق تکنولوژیک با ظرفیتی بالغ بر دو هزار نفر تشکیل شده است. خانه اپرای هاربین در تالاب‌های شمال شرقی چین واقع شده و در نگاه اول شبیه به یک سفینه فضایی فرود آمده بر روی سطح زمین به نظر می‌رسد. این سبک از طراحی در نظر افراد آشنا به این زمینه، نام طراح فوق مشهور یعنی زاها حدید (Zaha Hadid) را به یاد می‌آورد که البته در اواخر پروژه، همکاری را با موسس شرکت MAD، آقای ما یوسانگ (Ma Yansong) داشته است.
نمای خارجی این بنا از پنل‌های آلومینیومی سفید و صاف و همچنین مناطقی صیقل‌کاری شده تشکیل شده و در نقاط بالایی لابی بزرگ آن، به شیشه‌هایی محدب رسیده است. در داخل و نمای درونی خانه اپرای هاربین بازدیدکنندگان با یک سالن تئاتر بسیار بزرگ مواجه می‌شوند که به طرز بسیار زیبایی سنگ‌تراشی شده است. به محض ورود به فضای عظیم لابی، دیوارهای شفاف شیشه‌ای به چشم می‌خورند که از لحاظ بصری، خطوط منحنی داخلی و نمای خارجی و میدان بیرونی را به هم متصل می‌کند. قسمت فوقانی سازه، از کریستال ساخته شده که همچون یک پرده، فضای بزرگ لابی را با تکیه بر سازه‌ای سبک و مشبک پوشانده است. این هرم های شیشه‌ای در واقع تناوب سطوح را حفظ می‌کنند.
Mausoleum of the Martyrdom of Polish Villages
شرکت طراحی بین‌المللی نیزیو (Nizio) لهستان، آرامگاه شهدای روستاهای لهستانی را طراحی کرد تا به این وسیله یاد و خاطره تعداد زیاد قربانیان بی‌گناه روستایی، حین تصرف آلمان نازی در جنگ جهانی دوم را گرامی داشته و یک سازه از کشور خود را در لیست بهترین ساختمان های جهان قرار دهد. در این پروژه بزرگ شامل محوطه‌سازی گسترده، محور اصلی از یک ردیف شامل یازده ساختمان به شکل خانه تشکیل شده است که از یک ساختار کامل و بدون نقص آغاز شده و در انتها به یک چارچوب اسکلتی تنزل پیدا می‌کند تا به این وسیله تخریب و از بین رفتن زندگی را به تصویر بکشد.
در داخل بنا، بازدیدکنندگان از داخل چند سری از نمایشگاه‌های چند رسانه‌ای عبور می‌کنند که عمده موضوعات آنها جنبش مقاومت مردم لهستان، قتل افراد غیر نظامی و همچنین تبعید و کار اجباری است. مرحله آخر این تجربه مملو از بار عاطفی به نمایش خود جنایتکاران جنگی نازی می‌پردازد، پیش از اینکه آرامگاه به طور کامل تجزیه و ناپدید شود.
Via 57 West
جارکی اینگلز (Bjarke Ingels) در چرخه طراحی و معماری نشان داده که مرد لحظه است. شرکت دانمارکی معماری وی با نام BIG، تاکنون پروژه‌های ریز و درشت زیادی را در سرتاسر ایالات متحده آمریکا انجام داده و به این وسیله پروفایل و رزومه کاری او را از همیشه سنگین‌تر و پربارتر کرده است. یکی از بارزترین این پروژه‌ها وایا 57 وست (Via 57 West) نام داشته و یک ساختمان مسکونی شکوهمند 137 متری در جزیره مان‌هاتان نیویورک محسوب می‌شود.
وایا 57 وست در واقع بهترین‌های BIG را کنار هم آورده است. ساختمان چهار ضلعی و سی و چهار طبقه وایا 57 وست، غیر متعارف، اورجینال و شجاعانه طراحی شده و یک آسمان خراش و یک بلوک مسکن را با یک حیاط مرکزی ادغام می‌کند. از یک زاویه این بنا شبیه هرم به نظر آمده و از زاویه‌ای دیگر شبیه به یک کشتی می‌رسد که در حال حرکت و آغاز سفرش در رودخانه هادسن است.
محوطه محصور آن به دنبال پارک مرکزی نیویورک طراحی شده و نسبت و شباهت دقیق و بسیار زیادی با آن دارد، با این تفاوت که اندازه‌اش یک سیزده هزارم آن است. ابعاد عجیب و غریب وایا 57 وست تابش نور خورشید را به میزان زیادی برای ساکنین افزایش داده و نماهای مختلفی را از رودخانه هادسن در اختیار آنها قرار می‌دهد. گفتنی است در این بنا آب باران برای استفاده‌های بعدی جمع‌آوری شده و در حالت کلی مصرف انرژی در آن در بهترین وضعیت بازدهی قرار دارد.
Shanghai Tower
امپوریس (Emporis) به عنوان پایگاه داده جهانی به منظور جمع‌آوری اطلاعات مربوط به ساخت و ساز بناها، اخیرا این سازه را به عنوان یکی بهترین ساختمان های جهان و برترین آسمان خراش‌های جدید معرفی کرد. گفتنی است علاوه بر عناوین یاد شده، برج شانگهای توانسته تاکنون مقام‌های زیادی را در عرصه‌های مختلف به خود اختصاص دهد. از آنجایی که مقوله ارتفاع و بلندی همواره به عنوان ملاک اصلی مقایسه سازه‌ها به شمار می‌رود، باید با کنار گذاشتن تمامی ویژگی‌های برج شانگهای به این نکته اشاره کنیم که مقام دوم بلندترین ساختمان‌های جهان در دستان آن است.
برج و آسمان خراش فوق‌العاده مرتفع شانگهای بالغ بر 632 متر ارتفاع دارد که به طور جد رقمی خیره‌کننده است. چنین پروژه‌ای مسلما مبلغی نجومی را نیز برای ساخت و ساز می‌طلبد، به همین دلیل هزینه این پروژه 2.4 میلیارد دلار بوده است. ساخت برج و مجهز کردن اطراف آن به دیواره‌های دو شیشه که به طور کامل صد و بیست درجه تاب دارند، حدود شش سال طول کشیده است. گفتنی است این ساختار به منظور کاهش فشار بادهای سهمگین وزیده شده در ارتفاع‌های بالایی سازه بوده است.
ابعاد پروژه واقعا شگفت‌انگیز است. برج شانگهای بر هزار و هفتاد و نه بتن و فولاد شمع بنا شده و فونداسیون و پایه‌های آن، به کمک ردیفی از کامیون‌ها که به طور مداوم برای شصت و سه ساعت پی‌ریزی می‌کرده‌اند تشکیل شده است. 218 طبقه‌ی یکی از بهترین ساختمان های جهان از چهار میلیون و پانصد و بیست هزار متر مربع فضا تشکیل شده است. نمای برج شانگهای در مجموع دارای دویست و هفتاد توربین بادی بوده و به منظور تهیه نیروی مورد نیاز برای روشن نگه داشتن برج مورد استفاده قرار می‌گیرند. کانال‌‌های آب باران جان پناه به شکل قیف به منظور تهویه هوا در کنار سیستم گرمایشی و همچنین یک سیستم فاضلاب هوشمند نیز به بهترین شکل ممکن برای دومین ساختمان مرتفع دنیا در نظر گرفته شده‌اند.
Elbphilharmonie
این بنا در کشور آلمان، شهر هامبورگ بر فراز یک انبار بزرگ کالا و مجاور رودخانه البه (Elbe) واقع شده و با توجه به هنر معماری به کار رفته در آن در زمره بهترین ساختمان های جهان قرار گرفته است. پروژه شرکت سوییسی هرزاگ اند دموران (Herzog and de Meuron) یک سالن کنسرت قابل توجه بوده و علاوه بر آن از یک هتل و 45 آپارتمان شخصی تشکیل شده است.
نمای چشم نواز البفیل‌هارمونی از حدود هزار و صد قطعه شیشه تشکیل شده که هر کدام بین چهار تا پنج متر پهنا داشته و ارتفاع آنها به حدود سه متر می‌رسد. این نما به شکلی زیبا و دقیق کنده‌کاری و حجاری شده و با نقاط خاکستری مزین شده است. این طراحی از داغ‌شدن بیش از حد بنا بر اثر تابش نور خورشید جلوگیری کرده و نور سوسو زن زیبایی را در نگاه بازدیدکنندگان ایجاد می‌کند. درون سازه نیز همانند بیرون آن چشم‌نوازی خاصی داشته و با ظریف‌کاری بسیاری مزین شده است. داشتن یک تالار بزرگ شامل گودالی زیبا برای قرارگیری گروه‌های ارکست و نوازندگان در میانه‌های آن که بالغ بر دو هزار و صد نفر را در خود جای می‌دهد از دیگر خصیصه‌های این بنا است.
The cube Building
این ساختمان در شرق شهر بیروت، پایتخت لبنان واقع شده و در مجموع چیزی حدود 50 متر ارتفاع دارد و توسط گروه Orange Architects ساخته شده است. سازه از 14 بخش مکعبی تشکیل شده که هر کدام چرخشی نود درجه‌ای را به خود دیده است. به این وسیله بالکن‌های خصوصی سخاوتمندانه‌ای برای ساکنین فراهم شده و نمای خیره‌کننده‌ای به ظاهر آن بخشیده شده است.
از نظر ساختار، “ساختمان مکعب” از یک هسته ثابت شامل آسانسورها و پله‌های اضطراری تشکیل و از تیرچه‌های بتنی محکم ساخته شده است. داخل آن روی هم رفته حدود پنج هزار و ششصد متر مربع فضا داشته که به طور عادلانه میان 19 آپارتمان لوکس و بسیار شیک تقسیم شده است. هر منزل یک تراس بزرگ و مجلل به همراه چشم‌اندازی بسیار زیبا داشته و عظمت دریای مدیترانه و خط افق آسمان آبی بیروت را به ساکنین تقدیم می‌دارد. پارکینگی مجهز در زیر زمین و پایین طبقان اصلی قرار داشته و بخش بزرگی از ساختمان کنسولی، حین داخل‌شدن از درب ورودی اصلی قابل مشاهده است.
Urban Rigger
به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر شرکت BIG بسیار فعال ظاهر شده است، چرا که یکی دیگر از بهترین ساختمان های جهان نیز ساخت دست آن است. در اربان ریگر (Urban Rigger) از کانتینرهای بازیافت شده کشتی‌ها برای ساخت خانه‌های دانشجویی شناور و پایدار در شهر کپنهاگن دانمارک استفاده شده است. با توجه به موفقیت و استقبال از این پروژه انتظار می‌رود تا نمونه‌های آن به زودی در همه جا دیده شوند.
در اربان ریگر از نه کانتینر بازیافتی که پیشتر برای حمل بار در کشتی‌ها قرار داشتند استفاده شده و یک سازه زیبا به منظور اسکان افراد ایجاد شده است. این بنا دارای یک حیاط، محل فرود کایاک، سکوی استحمام، محلی برای طبخ غذاها و کباب‌‌زنی و همچنین محلی برای نشستن ساکنان آن بیرون از منزل است. کل سازه در حدود ششصد و هشتاد متر مربع وسعت دارد. شاید در نظر اول ظاهر آن چنگی به دل نزند، اما دانشجویی‌بودن محل را نباید فراموش کرد، به این معنی که امکانات اصلی و نقطه تمرکز معماری در درون آن قرار دارد.
فضای داخلی آپاتمان‌های اربان ریگر در مقایسه با دیگر منازل دانشجویی متداول در سطح شهر ظاهری فوق‌العاده جذاب دارد. همچنین نیرو برق و الکتریسیته مورد نیاز دانشجویان توسط ردیفی از پانل‌های خورشیدی به کار رفته در سقف بنا تولید می‌شود. مجاورت آن با دریا سبب شده تا یک سیستم مبدل حرارتی، از آب دریا استفاده کرده و به این وسیله گرما را در فصل سرد و سرما را در فصل گرم برای محیط داخلی فراهم کند.
Brock Commons
ساختمان مسکونی دانشجویی جدید دانشگاه بریتیش کلمبیا در کانادا با نام براک کامنس (Brock Commons)، نمونه‌ای بی‌نظیر و موفق از ساخت یک ساختمان با استفاده از چوب به شمار رفته و با این ویژگی نام خود را در بین بهترین ساختمان های جهان ثبت کرده است. این محل اقامت دانشجویی جذاب، شدیدا دوستدار محیط زیست بوده و با توجه به ویژگی‌های زیست محیطی منطقه ساخته شده است. این بنا از سی و سه واحد چهار تخته و دویست و هفتاد و دو اتفاق کار و هنر در هجده طبقه برای دانشجویان ایجاد شده و روی هم رفته چهار صد و چهار نفر را در درون خود اسکان می‌دهد.
از نظر ساختار، براک کامنس از شانزده طبقه شامل پانل‌های کف چوب متقاطع چند لایه ساخته شده و یک سقف قاب فولادی در بالاترین قسمت آن استفاده شده است. راه پله و فونداسیون آن نیز تماما از بتن ساخته شده است. نمای فوق‌العاده جذاب سازه از پانل‌هایی پیش ساخته ایجاد شده و در درون آنها به طور پیشفرض پنجره قرار دارد. از دیگر نکات قابل توجه این بنا، سرعت ساخت آن در کنار رعایت تمام و کمال موارد ایمنی است. بعد از پی‌ریزی براک کامنس طی یک هفته، سازندگان مابقی سازه را با سرعتی قابل توجه بالا رفتند تا به این وسیله به ازای هر هفته، دو و یا بیشتر طبقه از ساختمان (بدون در نظر گرفتن بخش‌های بتن و یا سقف فولاد) ساخته شود. با این کار ساختار چوبی ساختمان بدون فداکردن ایمنی زودتر از موعد مقرر تکمیل شد.
براک کامنس به منظور کسب گواهینامه طلایی استاندارد ساختمان سبز از LEED طراحی شده و بعید به نظر می‌رسد که با تکمیل آن در میانه‌های سال بعدی میلادی این جایزه را کسب نکند.
Office of the Future
این بنا در مقابل یکی از بهترین ساختمان های جهان قرار داشته و با بزرگترین آسمان خراش دنیا، برج خلیفه، در یک شهر قرار دارد. با ساخت سازه‌ای الهام گرفته از مفهوم ادارات تکنولوژیک آینده، اکنون دبی از لحاظ ساخت بناهای چاپ سه بعدی شده در مرحله شگرفی در دنیای تکنولوژی قرار گرفته است.
همانطور که در ابتدا نیز به آن اشاره کردیم، ملاک برتری سازه‌ها همیشه ارتفاع نبوده و در دست داشتن نام اولین بنا طراحی شده با استفاده از تکنولوژی چاپ سه بعدی، خود برای قرارگیری در لیست بهترین ساختمان های جهان کافی به نظر می‌رسد. فضای داخلی بنا دو هزار و هفتصد متر مربع بوده و در دل مجموعه برجهای امارات متحده عربی در شهر دبی، به عنوان یک دفتر اداری کاربردی مورد استفاده قرار می‌گیرد. یک پرینتر سه بعدی بزرگ با ابعاد 6 در 36 در 12 متر ساخت این ساختمان زیبا را با قالب‌گیری لایه لایه از سیمان بر عهده داشته است. البته، تمام پروژه بر عهده این چاپگر سه بعدی غول‌پیکر نبوده و گوشه‌ای از کار نیز بر گردن چند چاپگر قابل حمل قرار داشته است تا به این وسیله کل پروژه طی هفده روز به اتمام برسد.
