رعایت نکردن مقررات و استانداردهای لوله کشی گاز ساختمان ها در طراحی و اجرای تاسیسات ساختمان می تواند بسیار مخاطره انگیز باشد. بر اساس قوانین مصوب وزارت راه و شهرسازی و نظام مهندسی ساختمان (مقررات ملی ساختمان)، طراحان و مجریان تاسیسات گاز موظف به رعایت آیین نامه ها جهت تامین حداکثر ایمنی کاربران ساختمان ها و پیشگیری از خطرات ناشی از گاز طبیعی هستند. در این مقاله برخی از مهمترین موارد از مقررات گازرسانی که در ساختمان های عمومی و خاص باید رعایت گردند ارایه شده است.
ضوابط معماری و شهرسازی ساختمان ها
به منظور حفظ ایمنی و رعایت استانداردهای ایمنی در طراحی و پیاده سازی تاسیسات گازرسانی ساختمان ها، مبحث هفدهم مقررات ملی ساختمان با عنوان "تاسیسات لوله کشی و تجهیزات گاز طبیعی ساختمان ها" به این امر مهم پرداخته است. بر اساس این آیین نامه در موارد زیر رعایت مفاد این استاندارد الزامی است:
- طراحی و اجرای لوله کشی گاز ساختمان ها و کنترل های کیفی
- نصب و راه اندازی وسایل گاز سوز
- نصب و استقرار و تعمیرات دودکش ها و هوارسانی به وسایل گازسوز
- بهره برداری و ایمنی تجهیزات و تاسیسات گازسوز
- گازرسانی برای ساختمان های عمومی
در ادامه خلاصه ای از موارد کلی تدوین شده در ارتباط با حوادث گاز در این آیین نامه، فهرست شده است:
1- طراحی و اجرای سیستم لوله کشی گاز به گونه ای که در هنگام بروز حوادث غیرمترقبه و یا در زمان هجوم افراد برای فرار از محل، مصون از برخورد یا صدمه باشند
2- رعایت نکات مربوط به ظرفیت وسایل گرمایشی متناسب با حجم فضا و طراحی به گونه ای که کمترین تعداد وسایل گازسوز در فضاهای داخلی برای تامین گرمایش فضا مورد نیاز باشد
3- پیش بینی تهویه مناسب و انتقال کامل تجهیزات تولید گرما (مانند دستگاه پکیج شوفاژ) به بیرون از ساختمان
4- نصب وسایل گازسوز و دودکش ها با رعایت نکات ایمنی به گونه ای که در هنگام تخلیه اضطراری ساختمان ایجاد مزاحمت نکرده و به افراد آسیب نرساند
5- تفکیک سیستم لوله کشی گاز به قسمت های جداگانه و مستقل به گونه ای که امکان خارج کردن از مدار در شرایط وجود داشته باشد
6- نصب علایم واضح برای نشان دادن محل شیرهای قطع سریع جریان گاز و دیگر نقاط ضروری در سیستم لوله کشی گاز
7- پیروی از ضوابط و آیین نامه های لوله کشی گاز ساختمان های عمومی برای ساختمان هایی که کاربری اولیه آنها مسکونی بوده ولی در زمان اجرای لوله کشی گاز دارای کاربری عمومی هستند
نکات مهم قبل از نصب دستگاه پکیج شوفاژ
8- مطابقت طراحی و اجرای لوله کشی و نصب تجهیزات گازسوز با ضوابط ساختمان های عمومی برای ساختمان هایی که با کاربری مسکونی دارای تاییدیه لوله کشی گاز می باشند و بعدا کاربری آنها به ساختمان های عمومی تغییر کند (گفتنی است که در صورت تغییر کاربری تاییدیه اولیه از درجه اعتبار ساقط است)
9- طراحی و اجرای تجهیزات دودکش به گونه ای که از نفوذ گازهای سمی حاصل از احتراق و یا سوخت ناقص از طریق محل شکستگی دودکش های سیمانی، درزها و منافذ دودکش های فلزی به فضای داخلی جلوگیری شود.