پیشرفت فن آوری ها و تجهیزات صنعت ساختمان زمینه را برای توسعه روشهای نوین ساخت و ساز در کشورهای پیشرفته فراهم نموده است. این روشها عمدتا با هدف افزایش سرعت ساخت و ساز، کاهش هزینه ها، افزایش کیفیت ساخت و سبک سازی ساختمان ها مورد استفاده قرار گرفته اند. در این مقاله مروری بر برخی از روشهای نوین ساخت که عمدتا در کشورهای پیشرفته توسعه یافته است پرداخته ایم. با کافه ساختمان همراه باشید.
ساختمان سازی به روش های سنتی دارای معایب بسیاری است که از جمله می توان به گران بودن قیمت تمام شده ساختمان، بالا بودن وزن مرده ساختمان، سرعت پایین در ساخت و ساز، پایین بودن کیفیت و ایمنی پایین در برابر حوادثی چون زلزله و آتش سوزی اشاره کرد. استفاده از مصالح سنتی و قدیمی رایج، ساختمان را سنگین و اجرای کار را طولانی‌تر می‌کند. تیرچه بلوک، آجر مجوف قطعات بتنی، موزائیک و سایر مصالح متداول، بار مرده را بالا برده، هزینه ساختمان را گران و مقاومت آن را در مقابل زلزله کم می‌کند. در ضمن ساختمان‌های پیش ساخته بتنی نیز پاسخگوی نیازهای موجود نیستند. زیرا در تحولات ساختمان سازی و فناوری‌های آن مواردی وجود دارد که تا‌کنون به آنها توجه کافی نشده است. به همین دلیل روش های جدید ساختمان سازی توسعه یافته که از جمله می توان به روش تیلت آپ، چاپ سه بعدی، استفاده از مصالح بازیافتی، پیش ساخته سازی با مصالح جدید اشاره نمود.
روشهای مناسب برای انواع ساختمانها
برای ساختمان‌های تجاری، اداری، صنعتی، آموزشی، بیمارستان، آپارتمان سازی و انبوه سازی، روش تیلت آپ (Tilt-Up) روش مناسبی است. ساختمان‌های مسکونی، ویلا و آپارتمان تا چهار طبقه با روش Stud Wood و تا هفت طبقه با روش (Stud Metal) مناسب هستند. ساختمان‌های بلند اعم از اداری، مسکونی و هتل‌ها با سیستم اسکلت فلزی پیش ساخته پیچ و مهره، سقف‌های سبک فلزی یا چوبی، دیوارهای Stud Metal و استفاده از Isolator و دمپرهای ضد زلزله، بار مرده ساختمانها را به مراتب کم می‌کنند و در نتیجه وزن ساختمان کاهش می‌یابد.
اجرای ساختمان با ورش Up – Tilt
موارد به کارگیری این روش درساخت فروشگاه‌های زنجیره‌ای، مجتمع‌های اداری، مراکز خرید انبارهای کالا، ساختمان‌های صنعتی، مدارس، هتل‌ها، آپارتمان‌ها به کار گرفته میشود
مزایا اجرای ساختمان با ورش Up – Tilt
طراحی و اجرای سریع بسیاری از مراحل ساخت به روش Up – Tilt با فشرده کردن برنامه زمان بندی، به صورت همزمان انجام میشود.
برنامه ریزی مناسب، امکان ساخت و نصب سیستم نهایی ساختمان را در یک دوره کوتاه آماده می‌کند.
نقل و انتقال سریع، ایمن و راحت بر روی دال کف بتن ریزی شده باعث صرفه جویی در وقت و هزینه میشود.
برای بتن ریزی از نیروی کار و بتن آماده موجود در محل استفاده میشود.
کاستن هزینه در اجرای ساختمانها با روش Up – Tilt هزینه‌های حمل و نقل، مصالح، نیروی انسانی ماهر، داربست و سایر هزینه‌ها با سهولت بیشتری قابل کنترل هستند چون متغیرهای محدود و انگشت شماری در Up-Tilt وجود دارد. بتن آماده در دسترس، آرماتوربندی راحت، نیروی کار محلی از جمله این متغیرها هستند.
چرخه سریع ساخت که کاربری سریع را ممکن می‌سازد، جریان نقدینگی را برای پیمانکار و کارفرما بهبود می‌بخشد.
نوآوری، نیروی محرکه رشد Up-Tilt است.
تولید کارآمد، نماسازی زیبا، مصالح بهتر، مبین آن است که Up-Tilt در انواع مختلف ساختمان و در هر جایی قابل استفاده است.
برنامه ریزی صحیح و استفاده از کامپیوتر در طراحی و جانمایی پانل‌ها امکان ایجاد تغییرات به هنگام را در این سیستم فراهم می‌آورد.
پانل‌ها روی کف پرداخت شده، اجرا شده و باعث حذف قالب‌های عمودی، داربست بندی و مشکلات آب و هوایی محل می‌شوند.
نیروی کار کمتر و صرفه جویی در زمان اجرای پروژه امکان به وقوع پیوستن اتفاقات پیش بینی نشده را به حداقل می‌رساند.
دوام اجرای ساختمان با ورش Up – Tilt
دوام ساختمان‌های Up -Tilt در مقابل زلزله و نیروی جانبی از قبیل باد آزمایش شده و مقاومت آن به اثبات رسیده است. حداقل ترک خوردگی، نشست، مقاومت در مقابل زنگ زدگی و آتش سوزی، از جمله پارامترهای موثر در دوام سازه‌های Up-Tilt است.
هزینه‌های بهره برداری اجرای ساختمان با ورش Up – Tilt
دیوارهای بتنی UP-Tilt عایق حرارتی بوده و هزینه‌های گرم و خنک کردن ساختمان را به حداقل می‌رساند.
ساختمان‌های Up-Tilt به دلیل داشتن مزایایی همچون مقاومت در برابر آتش سوزی، پایدار در مقابل باد و زلزله، هزینه پرداخت حق بیمه کمتری نسبت به سایر ساختمانها دارند. ساختمان‌های Up-Tilt هزینه نگهداری کمتری لازم دارند.
ساختمان Up-Tilt می‌تواند رنگ نشده و بدون هیچگونه اثر نامطلوبی باقی بماند و چنانچه رنگ شود، فقط هر پنج تا ده سال یک بار نیاز به رنگ آمیزی مجدد خواهد داشت. سطوح خارجی بتن، با خاصیت آسیب پذیری کم، به آسانی شستشو یا مرمت می‌شوند.
توسعه پذیری اجرای ساختمان با ورش Up – Tilt
با برنامه ریزی دقیق قبلی، ساختمان Up-Tilt می‌تواند طوری طراحی شود که با جداکردن آسان و جایگزینی پانل‌های بتنی امکان توسعه آسان را بوجود آورد یا اینکه ورودی‌های جدیدی را ایجاد کند.
کنترل صدا از طریق پانل‌های Up-Tilt
اگر ساختمان نزدیک فرودگاه یا بزرگراه پر سرو صدایی واقع باشد، خواص جذب بالای پانل‌های Up-Tilt محیط آرامی را فراهم خواهد کرد تا کار و زندگی در آنجا لذت بخش باشد.
ساختمان‌های سبک
ساختمان‌های سبک با استفاده از stud Wood یا stud Metal سال‌هاست در ممالک پیشرفته اجرا شده که در زیر معرفی میشود.
ساختمان‌های سبک در آمریکا بسیار رایج است . در قدیم با چوب اجرا می‌شد به این ترتیب به طور معمول از چهار تراش‌های ۵ تا ۱۰ سانتی متر (Stud Wood) اسکلت ساختمان را می‌ساختند و دو طرف چهارتراش را به نحوی نازک کاری می‌کردند. با پیشرفت تکنولوژی ساختمان، در نازک کاری از صفحات گچی یا بتنی پیش ساخته یک سانتیمتری استفاده میشود و با سوراخ کردن در Stud سیم برق، لوله آب و … را عبور می‌دهند و با گذاشتن ایزوله بین دو stud تبادل حرارتی و صدا را کم می‌کنند. همچنین پوشش گچی یا بتنی دیوار، ساختمانها را در مقابل آتش سوزی مقاوم می‌کند. ساختمان‌های ساخته شده با Stud Wood را بدون استفاده از ستون‌ها و تیرهای فلزی تا چهار طبقه می‌توان طراحی کرد.
اکنون در امریکا تعداد بسیار زیادی از ساختمانها به این ترتیب ساخته می‌شوند. باگران شدن چوب و آسیب پذیری چوب در مقابل موریانه به جای چهارتراش (Stud Wood) از ناودانی‌های با ضخامت به طور متوسط کمتراز ۲ میلیمتر استفاده میشود (stud metal). این روش همانند چوب اجرا شده، فقط به جای میخ از پیچ خودرو استفاده میشود و به علت خاصیت ارتجاعی این studها ساختمان‌های stud metal در مقابل زلزله بسیار مقاوم هستند. همچنین این نوع ساختمانها را بدون استفاده از تیر و ستون فلزی می‌توان تا هفت طبقه ساخت.
در ساختمان‌های بلند و Up-Tilt استفاه از ( stud metal) برای دیوارهای داخلی و دیوراهای داخلی و دیوارهای غیر باربر بسیار رایج است. بنابراین استفاده از آن راه حل بسیار مناسبی برای ساختمان‌های سبک و مسکونی است.
ساختمان‌های بلند سبک (برج سازی) با استفاده از dumper or Isolator Base
امروزه به لحاظ ایمنی، سرعت، قیمت و کیفیت در ساختمان‌های بلند از فونداسیون بتنی و نصب ایزولیتر در ستون‌ها و تیرهای پیش ساخته پیچ و مهره‌ای برای ایجاد مقاومت در برابر زلزله استفاده میشود. در این ساختمانها برای سقف‌ها از stud metal یا پوشش فلزی و از ورق‌های فولادی گالوانیزه که با اشکال متفاوت نورد شده به عنوان قالب بتن با ضخامت ۵ سانتیمتر استفاده می‌کنند. همچنین آرماتور برای دیوارها از metal stud، ایزوله و صفحات گچی و بتنی استفاده میشود.
از محاسن این روش کم کردن از بار مرده ساختمان است که در تقلیل قیمت تمام شده و مقاوم سازی ساختمان بسیار موثر است. این روش در واقع به کارگیری قطعات در فونداسیون، جهت ایجاد مفصل در ساختمان است. این قطعات جداکننده isolator Seismic نامیده می‌شوند که قابلیت انطعاف پذیری ( Flaxibility) و خمیدگی (Deflection) داشته و باعث کاهش فشار وارده بر ساختمان می‌شوند. Isolator Baseها در هر نوع ساختمان به خصوص ساختمان‌های بلند ، جدیدالاحداث و موجود قابل استفاده هستند.
