مدیریت نخاله های ساختمانی در تخریب ساختمان دارای اهمیت بالایی است. چرا که قوانین مدیریت پسماندهای ساختمانی تغییر کرده و مساله بازیافت آنها مهم است. در کشور ما بازیافت ضایعات ساختمانی از مهم ترین موضوعاتی است که باید به آن توجه ویژه داشت زیرا روزانه به طور میانگین 856 تن نخاله جمع آوری می شود که بیش از 608 تن آن حاصل فعالیت های ساخت و ساز است. تخریب و نوسازی، خاک برداری، تعمیرات، حفاری و نخاله های مربوط به فعالیت های صنعتی را می توان از عمده عوامل تولید نخاله ها دانست.
پنج راهکار بازیافت نخاله های ساختمانی
مدیریت بازیافت نخاله های ساختمانی
هدف اصلی پیمان کاران در گذشته تخریب سریع ساختمان و ساخت بنای جدید بود که معمولا بدون استفاده از تجهیزات پیشرفته انجام می شد. اما در سال های اخیر این عملیات با استفاده از برنامه کار تعریف شده اصولی تر انجام می شود. روش انجام تخریب به دلیل تاثیر آن بر بهره وری و کارآیی بازیافت و مدیریت دورریزها از اهمیت زیادی برخوردار است. در کشورهای پیشرفته مقررات سختی در مورد پسماندهای ساختمانی وضع می شود اما متاسفانه در ایران استفاده از مصالح بازیافتی به جز چند مورد محدود مانند آجر و سنگ هنوز مرسوم نیست و از اینرو هنگام تخریب به سالم بیرون آوردن مصالح توجهی نمی شود و عموما با پتک و کلنگ تمام بخشهای ساختمان نابود می شوند.
روش های تخریب
از جمله روش های تخریب، تخریب دستی با پتک و کلنگ، تخریب با استفاده ماشین آلاتی مانند دستگاه برش، تخریب با چکش های بادی، ضربه زدن با گوی فولادی و تخریب با استفاده از فشار هیدرولیکی و منفجر کردن را می توان نام برد که البته روش های دیگری نیز وجود دارد. در مدیریت دور ریز های ساختمانی در فرآیند تخریب، جهت کنترل میزان دور ریزها هنگام تخریب سعی می شود مصالح را از یکدیگر تفکیک و آن ها را برای استفاده مجدد آماده سازی کرد.
تصویر (1)، عملیات تخریب ساختمان
مراحل عملیات تخریب ساختمان
پیش از تخریب لازم است مراحل زیر انجام شود:
حداقل یک ماه پیش از عملیات تخریب لازم است فرم تخریب، تکمیل و به شهرداری ارائه شود که این فرم برای سازمان نظام مهندسی شهر، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان میراث فرهنگی از طرف شهرداری ارسال می گردد و پس آن در صورت صلاحیت مجوز لازم برای تخریب دریافت می شود. در مرحله بعد لازم است ابتدا یک مهندس ناظر برای نظارت بر روند تخریب و یک پیمانکار برای عملیات تخریب و دفع آوارها انتخاب و پس از آن عملیات تخریب آغاز شود.
در حین عملیات تخریب لازم است همسایه ها و مغازه داران اطراف را از مدت زمان تخریب آگاه نمود. همچنین مصالح حاصل از تخریب ساختمان در طول فرآیند باید از یکدیگر(بر حسب نوع) تفکیک و انبار شوند. اگر به دلیل محدودیت فضا نتوانیم تمام مصالح حاصل از تخریب را در یک مکان نگهداری و در پایان عملیات برای مراکز بازیافت و یا دفن بفرستیم، آن ها را به صورت مرحله ای و تفکیک شده به این مراکز انتقال می دهیم. نکته مهم این است که در صورت نیاز، مصالحی مانند سنگ ها، بتن، لوله ها و غیره را به کوچکترین اندازه ممکن خرد و نگهداری کنیم.
تصویر (2)، عملیات تخریب
